پچڕانی بەستەری ئەژنۆ

تەقینی کرکراگەی ئەژنۆ ( meniscus tear )چی یە ؟؟؟ 

یەکێکە لە باوترین ئەو پێکانانەی کە لەوانەیە ڕووبدات لە وەرزشەوانەکاندا ، بەتایبەتی لەوەرزشەوانی فوتبۆڵێن و ئەو وەرزشانەی کە بەرزبوونەوە و ئاراستە گۆرینی جومگەکەی لەپر تیایە وەکو سۆکەر و ڤولی بوڵ ..وەرزشەوان ھەتا بە تەمەنیش بێت ڕێژەی توشبوونی زیاد دەکات ٤٠٪ ئەو کەسانەی کە سەروو تەمەن ٦٥ ساڵەوەن تەقینی کرکراگەیان ھەیە ...

نیشانەکانی : تەقینی کرکراگەی ئەژنۆ بریتیە لە برینداربوونی ئەو چینی کرکراگەیەی جومگەکەی داپۆشیوەو یارمەتی ئێسکەکە ئەیات بۆ زیاتر بەرگە گرتنی زەبر ، ھەندێ جار پارچەیەک لە کرکراگەکە لێدەبێتەوەو دەچێتە ناو جومگەکە کەدەبێتە ھۆی قفڵ بوونی جومگەکە ..گرنگترین نیشانەکانی : 

١- ئازار لە ئەژنۆدا ..

٢- ئاوسانی جومگەکە ..

٣- دەنگیکی پۆپ - ئۆف ھەست پێئەکەیت لەکاتی ڕوودانی پێکانەکەدا ..

٤- زەحمەت نوشتانەوەو ڕێککردنەوەی جومگەکە ..

٥-قفڵ بوونی جومگەکە ...

دەستنیشانکردنی : ١-لەڕێگایی فەحسی سەریری نەخۆشەکە ، کەنیشانەکانی تیا دەردەکەوێت ..

٢-لەڕێگای (x ray ) ئەشعەی ڕەش وسپی ، ئەویش بەس لە کاتێکدا پارچەیەک لە کرکراگەکە لێبوبێتەوەو چوبێتە ناو جومگەکە ...

٣- باشترین ڕێگا بۆ دەستنیشان کردن ئەشعەی تەنووری یە (MRI) ..

چارەسەر : 

چارەسەری ئەم جۆرە تەقینە ئەکەوێتە سەر تەمەن ، ڕێژەی چالاکی کەسەکە ، ڕێژەی تەقینەکە ، جۆری تەقینەکە ، وشوێنی تەقینەکە (ئایە بەشی دەرەوەی کرگراگەکەیە یاخود بەشی ناوەوە ) بەشی دەرەوە ھەندێ جار ئەگەر زۆر نەبێت پێویستی بە چارەسەر نیە لەبەر ئەوەی بەشی دەرەوە خوێنی زۆر بۆ ئەروات یارمەتی چاک بوونەوەی دەدات بە خێرایی ، بەڵام بەشی ناوەوە بەپێچەوانەوە خوێنی کەم بۆ ئەروات لەبەر ئەوە پێویستی بە چارەسەرەو ماوەیەکی زیاتری ئەوێت بۆ چاک بوونەوە ..

خۆشبەختانە ھەموو جۆرە تەقینێک پێویستی بە نەشتەرگەری نیە ، ئەگەر جومگەکە زوو زوو قفڵ نەبێت ،ھەندێک جار نەشتەرگەری تەنیا بۆ خێراکردنی چاک بوونەوەیە ..

کاتێک پێکانێک ڕوودەدات چی بکەیت باشە ؟؟؟؟

١- پشوودان بە جومگەکە ، ھەندێ جار تەنیا بەس ڕۆشتن ڕێگا پێدراوە ، باشتر وایە کە تازەش بوو دارشەق بەکار بھێنرێت بۆ کەم کردنەوەی ئازار لە کاتی ڕۆشتن دا ..

٢- بەکار ھێنانی پاکی سارد بۆ ماوەی (١٥-٢٠)دەقیقە ھەموو(٣-٤) سەعات جارێک بۆ ماوەی ٢-٣ ڕۆژ لە روودانی پێکانەکە ھەتا ئازار و ئاوسانەکە کەم دەکات ..

٣- بەکارھێنانی باندج بۆ جومگەکە یاخود بەستنی جومگەکە بە برەیسی تایبەت لەکاتی جووڵەو وەرزش دا ..

٤-بەرزکردنەوەی قاچ لە کاتی پاڵ کەوتن یا خود دانیشتن ئەویش بە دانانی پشتی لە ژێر قاچە ئاوساوەکەدا ..

٤- بەکارھێنانی ئازار شکێنەکان (NSAID) ھەم بۆ کەم کردنەوەی ئازار و ھەم بۆ کەم کردنەوەی ھەوکردنەکە ...

٥- ئەنجامدانی وەرزشی تایبەت کە ماسولکەکانی دەوری جومگەکە رائەکێشێت و گرژبوونەوەکە خاو دەکاتەوە ...

٦- دوور کەوتنەوە بۆ ماوەیەک لەو چالاکیانەی ڕاکردن و باز ھەڵدانی تیادایە ...

٧- بەکار ھێنانی دەرزی تایبەت بۆ جومگەکە ،وەکو ( ستیروید ، پلاسما ، پرۆلوتیراپی ) ..

٨- چارەسەری فیزیایی و چارەسەری سروشتی ..

٩- نەشتەرگەری : ئەمیش بەس لە کاتێکدا کە تەقینەکە گەورە بێت یاخود بەشێکی زۆری ناوەوەی جومگەکەی گرتبێتەوە ، یاخود پارچەیەکی لێبوبێتەوە بۆ ناو جومگەکە ..

کەی پێکانی کرکراگەکە چاک دەبێتەوە ؟؟؟

چاک بوونەوە دەکەوێتە سەر ڕێژەی پێکانەکە ، جۆرەکەی و تەمەنی نەخۆشەکە بەڵام لەزۆربەی کاتدا لە ماوەی ( ٤-٦ ) ھەفتە پێویستە بۆ چاک بوونەوەی تەواو ..

د هەڤین